Có một sự thật phũ phàng trong khởi nghiệp: Tư duy của người sáng lập phải phát triển nhanh hơn cả tốc độ của công ty. Những gì giúp bạn sống sót qua ngày hôm qua, sẽ chẳng có giá trị gì cho trận chiến của ngày mai.
Với SKYPERRY, mình đã đi qua đủ các chu kỳ của một doanh nghiệp: từ đại dương xanh, qua đại dương đỏ, từ lúc là “Star” cho đến khi phải cắt bỏ cả những mảng “Dog”. Và mình nhận ra, để không bị chính “đứa con” của mình bỏ lại phía sau, người CEO phải liên tục “update” lại hệ điều hành tư duy của mình.
Dưới đây là 5 bản cập nhật mà mình đã phải khắc cốt ghi tâm:
1. Tìm ra “Kim Chỉ Nam”: Một chỉ số để không bị lạc lối.
Facebook có “Monthly Active User”. Netflix có “số phút xem video”. Đó là “North Star Metric” của họ. Thay vì bị lạc giữa một rừng chỉ số, hãy tìm ra một KPI duy nhất tạo ra giá trị lớn nhất cho khách hàng cốt lõi của bạn. Sự tập trung này sẽ định hướng mọi quyết định, giúp bạn không bị phân tâm bởi những thứ hào nhoáng nhưng vô dụng.
2. Vẽ “Bản Đồ Hệ Thống”: Hiểu tất cả các bên liên quan.
Khi đã có kim chỉ nam, hãy vẽ ra bản đồ hệ thống của bạn: khách hàng, nhân viên, nhà cung cấp, nhà đầu tư… Mỗi “node” trong hệ thống này đều có nhu cầu và động lực riêng. Việc của bạn là thấu hiểu và biến những nhu cầu đó thành các chỉ số, quy trình có thể đo lường được, để tất cả cùng hướng về một mục tiêu chung. Đừng chỉ phục vụ khách hàng, hãy “phục vụ” cả hệ thống của bạn.
3. CEO phải là người học nhanh nhất công ty.
Các CEO thành công không phải là người giỏi nhất, họ là người học không ngừng. Họ chủ động tìm kiếm lời khuyên từ cố vấn, lắng nghe phản hồi từ các bên. Đây là điều mình đã phải rút kinh nghiệm sâu sắc vì đã có lúc quá tự tin, không tận dụng đủ các nguồn lực bên ngoài. Nếu startup là một cỗ máy học tập, thì CEO phải là tấm gương cho việc đó.
4. Học cách uỷ quyền: Bạn không thể là “CPU” cho cả hệ thống.
Bạn không thể phát triển công ty một mình. Hãy thuê những người giỏi hơn mình và tin tưởng giao việc cho họ. Mình đã từng có một trải nghiệm cực kỳ tồi tệ về việc uỷ quyền sai người, gây ra những vết thương cho chính công ty. Nhưng bài học đó không dạy mình ngừng tin tưởng, nó dạy mình phải xây dựng một hệ thống tốt hơn để việc uỷ quyền trở nên an toàn và hiệu quả.
5. Minh bạch đến trần trụi: Xây dựng lòng tin bằng sự thật.
Khi công ty lớn mạnh, nhiều người sẽ phụ thuộc vào sự dẫn dắt của bạn. Hãy thẳng thắn và minh bạch về tình hình, kể cả khi đó là tin xấu. Truyền đạt một tầm nhìn rõ ràng và thực thi nó. Có thể sự thật thà của bạn không khiến mọi người thông cảm, nhưng nó xây dựng nên một thứ còn quan trọng hơn: lòng tin vào sự lãnh đạo của bạn.
5 tư duy này không phải là lý thuyết suông. Nó đã giúp mình đứng vững sau nhiều lần tưởng chừng như gục ngã. Hy vọng nó cũng sẽ hữu ích cho bạn trên hành trình của riêng mình.
