Khi vận hành một doanh nghiệp, mình luôn hình dung nó như một cỗ máy. Và cỗ máy này cần hai loại năng lượng để chạy: một “động cơ” mạnh mẽ, bền bỉ (team Work Hard) và một “bộ xử lý trung tâm” thông minh, hiệu quả (team Work Smart).
Tuyệt đối đừng bao giờ để cỗ máy của bạn chỉ có một trong hai. Vì sao ư? Vì mình đã từng trả giá và đúc kết được 2 “lỗi hệ thống” chết người này:
1. Lỗi của team “Work Hard”: Quả bom nổ chậm mang tên “sự tiêu cực chính nghĩa”
Team “Work Hard” là những cỗ máy cày thực thụ. Họ kiên trì, nhẫn nại, và luôn hướng về mục tiêu. Nhưng khi họ “cày” đủ lâu trong một hệ thống không được ghi nhận xứng đáng, sự kiên trì đó sẽ biến thành một dạng tiêu cực cực kỳ nguy hiểm.
Nó không bộc phát ngay. Nó tích tụ lại như một quả bom nổ chậm. Và khi được “thả phong ấn”, nó sẽ cuốn phăng đi tất cả những gì họ đã xây dựng. Nguy hại nhất, là họ sẽ nhân danh sự chăm chỉ, nhân danh “chính nghĩa” để lan tỏa sự độc hại đó ra khắp tổ chức. Và bạn rất khó để phản biện lại một người luôn “làm việc chăm chỉ”.
2. Lỗi của team “Work Smart”: Sự sụp đổ của một “CPU” quá tải
Team “Work Smart” là hy vọng của doanh nghiệp, là những “CPU” cao cấp được kỳ vọng sẽ tìm ra con đường tắt, tối ưu hóa hệ thống. Nhưng điểm yếu của họ cũng chính là sự “smart” đó.
Khi một ý tưởng thông minh không đạt được kết quả, hoặc khi sự “smart” của họ chỉ là nửa vời, họ rất dễ rơi vào trạng thái “treo máy”. Họ đổ lỗi cho mọi mắt xích khác, và cuối cùng, là đổ lỗi cho chính họ. Khi một “CPU” đã tự nhận mình là “lỗi”, thì nó gần như không thể sử dụng hay khai thác được nữa. Bạn đã mất đi bộ não của cả một quy trình.
Vậy, vai trò của “kỹ sư trưởng” là gì?
Công việc của chúng ta không phải là chọn “động cơ” hay “CPU”, mà là xây dựng một hệ thống “hybrid” nơi cả hai có thể hoạt động hài hòa.
- Giao team “Smart” làm R&D, thiết kế bản đồ. Hãy để họ phân tích, nghiên cứu, và vạch ra con đường hiệu quả nhất.
- Giao team “Hard” làm “execution”, đảm bảo cỗ máy lăn bánh. Hãy để họ cung cấp sức mạnh, sự bền bỉ để đi trên con đường đã được vạch ra.
- Tạo ra một “API” kết nối giữa hai team. Khuyến khích họ trao đổi. Team “Smart” cần hiểu tính thực thi từ team “Hard”. Team “Hard” cần học cách làm việc hiệu quả hơn từ team “Smart”.
- Xây dựng một môi trường không kỳ thị. Tôn trọng cả hai và có chính sách đãi ngộ công bằng dựa trên kết quả đóng góp, chứ không phải dựa trên việc họ “thông minh” hay “chăm chỉ”.
Một cỗ máy cân bằng giữa “Work Smart” và “Work Hard” sẽ tự động giảm thiểu xung đột, tận dụng được tối đa nguồn lực, và tạo ra một đà phát triển bền vững. Đó không chỉ là cách quản lý con người, đó là cách thiết kế một hệ thống ưu việt.
